[ Pobierz całość w formacie PDF ]

przyspieszonym
¢' istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popeÅ‚niÅ‚a ona przestÄ™pstwo z użyciem przemocy na
szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni
przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego
przestępstwa grozi
Policja ma obowiązek zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli:
¢' przestÄ™pstwo z użyciem przemocy na szkodÄ™ osoby wspólnie zamieszkujÄ…cej zostaÅ‚o
popełnione przy użyciu broni palnej, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu, a
zachodzi obawa, że sprawca ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec
osoby wspólnie zamieszkującej, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa grozi
Uwaga: Uzasadnione przypuszczenie jest wymaganiem mniejszym niż uzasadnione podejrzenie, o
które ustawa czyni przesłanką wszczęcia postępowania przygotowawczego.
przygotował: W.W. 108
Zatrzymanego należy natychmiast:
¢' poinformować o:
à przyczynach zatrzymania
à przysÅ‚ugujÄ…cych mu prawach (w tym o prawie do skorzystania z pomocy adwokata)
à na żądanie zatrzymanego należy umożliwić mu nawiÄ…zanie w dostÄ™pnej formie
kontaktu z adwokatem i bezpośrednią z nim rozmowę, przy czym zatrzymujący
może zastrzec, że będzie przy niej obecny)
¢' wysÅ‚uchać (wysÅ‚uchanie zatrzymanego nie jest przesÅ‚uchaniem i nie prowadzi do wszczÄ™cia
postępowania karnego)
Z zatrzymania sporządza się protokół, który powinien zawierać:
¢' imiÄ™, nazwisko i funkcjÄ™ dokonujÄ…cego zatrzymania
¢' imiÄ™ i nazwisko osoby zatrzymanej, a w razie niemożnoÅ›ci ustalenia tożsamoÅ›ci jej rysopis
¢' dzieÅ„, godzinÄ™, miejsce zatrzymania (przyjmuje siÄ™, że powinno nastÄ…pić podanie nie tylko
dokładnej godziny, ale i minuty  moment zatrzymania ma bowiem istotne znaczenie)
¢' przyczynÄ™ zatrzymania (z podaniem, o jakie przestÄ™pstwo siÄ™ podejrzewa)
Odpis protokołu doręcza się zatrzymanemu.
Po zatrzymaniu osoby podejrzanej należy:
¢' przystÄ…pić do zebrania niezbÄ™dnych danych (najczęściej w formie czynnoÅ›ci operacyjno-
rozpoznawczych lub na podstawie art. 308 w ramach czynności niecierpiących zwłoki)
¢' zawiadomić prokuratora o zatrzymaniu
Gdy zebrane dane wskazują na brak przyczyn dalszego zatrzymania, osobę należy natychmiast
zwolnić. Jest to podstawowa zasada czasu trwania zatrzymania  gdy tylko ustanie przyczyna
zatrzymania, zatrzymanego należy zwolnić.
Gdy dane wskazują na podstawę do tymczasowego aresztowania, należy wystąpić do prokuratora w
sprawie skierowania do sÄ…du wniosku o tymczasowe aresztowanie.
Na zatrzymanie służy zażalenie. Zatrzymany może je złożyć do sądu rejonowego miejsca
zamieszkania lub prowadzenia postępowania i domagać się zbadania:
¢' zasadnoÅ›ci
¢' legalnoÅ›ci
¢' prawidÅ‚owoÅ›ci zatrzymania.
Zażalenie podlega niezwłocznemu rozpoznaniu.
Uwaga: Sama Konstytucja mówi o prawie odwołania się do sądu każdego pozbawionego wolności
w celu ustalenia legalności pozbawienia wolności. KPK nie mówi tylko o legalności, ale też o
zasadności i prawidłowości zatrzymania.
Jeśli sąd uzna bezzasadność lub nielegalność zatrzymania:
¢' zarzÄ…dza natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego
¢' zawiadamia o tym prokuratora i organ przeÅ‚ożony nad organem, który dokonaÅ‚ zatrzymania
Ponadto, zatrzymanemu służy również zażalenie do miejscowo właściwego prokuratora na sposób
przeprowadzenia zatrzymania.
przygotował: W.W. 109
Osoba niewątpliwie niesłusznie zatrzymana może dochodzić od Skarbu Państwa odszkodowania i
zadośćuczynienia.
Czas zatrzymania:
¢' zatrzymanie niesÄ…dowe: do 48 godzin (jeżeli nie przekazuje siÄ™ zatrzymanego do
dyspozycji sądu, należy go po upływie 48 godzin zwolnić)
à do czasu zatrzymania wÅ‚aÅ›ciwego nie wlicza siÄ™ ujÄ™cia
¢' zatrzymanie sÄ…dowe  gdy przekazuje siÄ™ zatrzymanego do dyspozycji sÄ…du: dodatkowe 24
godziny (jeżeli sąd nie wyda postanowienia o zastosowaniu tymczasowego aresztowania,
zatrzymanego należy zwolnić)
Ponowne zatrzymanie osoby podejrzanej na podstawie tych samych faktów i dowodów jest
niedopuszczalne.
Zarządzenie zatrzymania przez prokuratora (art. 247 KPK): Prokurator może zarządzić zatrzymanie
i przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej (które należy odróżnić od przymusowego
sprowadzenia oskarżonego na podstawie art. 75 § 2 KPK), jeżeli:
¢' zachodzi uzasadniona obawa, że nie stawi siÄ™ na wezwanie w celu przeprowadzenia
czynności procesowej
¢' albo w inny bezprawny sposób bÄ™dzie utrudniaÅ‚a przeprowadzenie takiej czynnoÅ›ci
¢' albo zachodzi potrzeba niezwÅ‚ocznego zastosowania Å›rodka zapobiegawczego
W tym celu prokurator może zarządzić również przeszukanie (stosuje się wtedy odpowiednio
przepisy dot. przeszukania).
Do zażalenia na zarządzenie prokuratora stosuje się odpowiednio przepisy o zażaleniu na
zatrzymanie właściwe.
Z
RODKI ZAPOBIEGAWCZE  INFORMACJE OGÓLNE
Z
rodki zapobiegawcze to najważniejsza i najbardziej kontrowersyjna grupa środków przymusu,
która obejmuje:
¢' tymczasowe aresztowanie
¢' porÄ™czenie
¢' dozór
¢' zakazy i nakazy z art. 276 KPK
¢' zakaz opuszczania kraju
Wśród nich na pierwszy plan wysuwa się oczywiście tymczasowe aresztowanie.
Funkcje Å›rodków zapobiegawczych ’! Należy odróżnić funkcje procesowe i pozaprocesowe
środków zapobiegawczych. Funkcje procesowe:
¢' zabezpieczenie osoby podejrzanego, a nastÄ™pnie oskarżonego dla celów postÄ™powania
przygotowawczego i jurysdykcyjnego
¢' zabezpieczenie osoby podejrzanego i oskarżonego dla ewentualnego postÄ™powania
wykonawczego
¢' zabezpieczenie postÄ™powania przed matactwem podejrzanego i oskarżonego
Funkcje pozaprocesowe:
przygotował: W.W. 110
¢' oddziaÅ‚ywanie ogólnoprewencyjne
¢' prewencja indywidualna
¢' represyjna
¢' wyprzedzenia kary
¢' ochrona przez linczem
¢' wychowawcza
¢' zaspokojenie oczekiwaÅ„ spoÅ‚ecznych
O ile funkcje procesowe nie budzą większych wątpliwości, o tyle funkcje pozaprocesowe są
kwestią kontrowersyjną. Na pewno nie można traktować równorzędnie obu tych kategorii funkcji
środków zapobiegawczych, bo uzasadniałoby to zbyt szerokie stosowanie tychże środków  nawet
w sytuacji, gdy nie istnieje potrzeba zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania karnego  a
taka jest ogólna przesłanka stosowania środków zapobiegawczych.
Należy odróżnić też również teoretyczne funkcje środków zapobiegawczych od ich warunków
materialnych (podstaw stosowania). Funkcje teoretyczne są konkretyzowane właśnie w owych [ Pobierz całość w formacie PDF ]