[ Pobierz całość w formacie PDF ]

KRS 0000174572 ª% NIP 894 277 56 04 ª% Regon 932949234 Bank account: PL 19 2130 0004 2001 0253 7975 0001
www.mises.pl ª% mises@mises.pl ª% +48 22 6352438
pożyczki nie jest zdefiniowany& ale jeśli bank jest w stanie określić
z prawidłowym z wystarczającą dokładnością okres, dla którego
jego roszczenia na żądanie pozostaną w obiegu& , może w ten
sposób bezpiecznie dokonać inwestycji na podobny okres. (str.
103).
Podążając myślą Rothbarda, Hoppe skrytykował tenże typowo
keynesowski punkt widzenia uwzględniający związek pomiędzy popytem
na pieniądz oraz oszczędnościami21 wskazując, że
Niewydawanie pieniędzy to niekupowanie zarówno dóbr
konsumenckich, jaki i inwestycyjnych& poszczególne jednostki
mogą wykorzystywać swój kapitał finansowy w jeden z trzech
następujących sposobów: mogą go wydać na dobra konsumenckie,
mogą go zainwestować lub mogą go zachować w formie gotówki.
Nie ma innych możliwości& Proporcje konsumpcji i inwestycji (ile
zostaje wydane na konsumpcjÄ™, a ile na inwestycje) sÄ…
zdeterminowane przez preferencje czasowe danej jednostki. Znaczy
to tyle, są zdeterminowane przez stopień, do którego dana
21
Selgin (1988, str. 55) wywnioskował tą samą tezę w sposób następujący:
Kiedykolwiek bank rozwija swoje zobowiÄ…zania w procesie tworzenia nowych
pożyczek oraz inwestycji, to posiadacze tych zobowiązań, którzy są właściwymi
kredytodawcami, a to, co pożyczają, to nic innego jako rzeczywiste zasoby, które
mogliby nabyć jeśli zamiast przetrzymując pieniądze, wydaliby je. Gdy ekspansja
lub kontrakcja zobowiązań bankowych kontynuowana jest w sposób taki, jak
zazwyczaj to się odbywało w zgodności ze zmieniającym się popytem na pieniądz
wewnętrzny, ilość rzeczywistego kapitału dostarczanego pożyczkobiorcom przez
banki jest równa ilości dobrowolnie oferowanego kapitału bankom przez
społeczeństwo. Przy spełnieniu takich warunków, są zwyczajnie podmiotami
pośredniczącymi w procesie pożyczania kapitału.
Jak to John Maynard Keynes (1936, str. 82) napisał w Ogólnej Teorii:  twierdzenie,
iż tworzenie kredytu przez system bankowy pozwala zaistnieć inwestycji, do których nie
odnoszą się żadne rzeczywiste oszczędności, tj.  pomysł, że oszczędności i inwestycje&
mogą się od siebie różnić, zostanie wyjaśniony, za pomocą opcjonalnej iluzji (ibid, str. 81).
Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 00-241 Warszawa ul. DÅ‚uga 44/50, p. 214
KRS 0000174572 ª% NIP 894 277 56 04 ª% Regon 932949234 Bank account: PL 19 2130 0004 2001 0253 7975 0001
www.mises.pl ª% mises@mises.pl ª% +48 22 6352438
jednostka toleruje obecnÄ… konsumpcjÄ™ ponad konsumpcjÄ™ w
przyszłości. Z drugiej strony, jego z
ródło potrzeby gotówki jest
użytecznością odnoszącą się bezpośrednio do pieniądza. Znaczy to
tyle, że osobista satysfakcja płynąca z posiadania pieniądza
pozwalającego natychmiastowe zakupy bezpośrednio lub pośrednio
w bliżej nieokreślonej przyszłości użytecznych dóbr konsumenckich
bÄ…dz
producenckich.
Zgodnie z tym, jeśli popyt na pieniądz rośnie, podczas gdy dany
jest określony zasób pieniądza, ten dodatkowy popyt może zostać
zaspokojony poprzez przelicytowanie cen dóbr niepieniężnych. Siła
nabywcza pieniądza wzrośnie, rzeczywista wartość bilansowa
indywidualnych jednostek wzrośnie, a zwiększona siła nabywcza na
jednostkę pieniężną, popyt i podaż pieniądza powrócą do stanu
równowagi. Cena relatywna pieniądza w stosunku do ceny dobra
niepieniężnego się zmieni. Rzeczywisty poziom konsumpcji oraz
inwestycji pozostanie natomiast taki sam jedynie w przypadku
zanotowanej zmiany preferencji czasowych: dodatkowy popyt na
pieniÄ…dz zostaje zaspokojony poprzez redukcjÄ™ nominalnej
konsumpcji oraz wydatki inwestycyjne w zgodności z tą samą
wcześniej notowaną proporcją konsumpcji oraz inwestycji,
redukując poziom cen zarówno dóbr konsumenckich jak i
producenckich oraz zostawiajÄ…c rzeczywistÄ… konsumpcjÄ™ i
inwestycje na dokładnie tym samym poziomie. (Hoppe 1994, str.
72-73)
Zgodnie z tym, Hoppe wywnioskował, że nie jest pewne przystosowanie
zwiększonego popytu na pieniądz poprzez emisję pieniądza fiducjarnego22. W
22
Zobacz również Hoppe (1993, str. 119-20, 137-38); oraz Rothbarda (1993, str. 167ff, 667ff;
1983a, str. 39ff) pierwotny argument w Man, Economy, and State.
Jako że Selgin i White uznają się za zwolenników Misesa, warto przytoczyć samego
Misesa na temat roli jaką utrzymywana gotówka odgrywa w procesie akumulacji
oszczędności oraz kapitału& jeśli dana jednostka wykorzystuje sumę pieniędzy nie na
konsumpcję, ale na zakup czynników produkcji, oszczędzanie bezpośrednio przeradza się w
akumulację kapitału. Jeśli dana jednostka wykorzystuje swoje dodatkowe oszczędności na
zwiększenie zasobów gotówkowych, ponieważ w jego oczach jest to najbardziej korzystny
Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 00-241 Warszawa ul. Długa 44/50, p. 214 [ Pobierz całość w formacie PDF ]