[ Pobierz całość w formacie PDF ]

ludów. W tym czasie legiony rzymskie opuściły Brytanię. Rzymianom nigdy nie udało się do końca
skolonizować tej zamieszkanej przez Celtów wyspy, ale przez czterysta lat byli faktycznymi jej
panami. Po ich odejściu na wyspie zostało sporo dóbr cywilizacyjnych, ale i zrobiła się spora luka.
Rdzenni mieszkańcy, zepchnięci gdzieś w górzyste rejony Walii i Szkocji oraz na sąsiednią
Irlandię, nie byli w stanie jej zapełnić. Natomiast ludy germańskie, silne, bitne i wielodzietne akurat
szukały dla siebie nowego miejsca. Dlatego w V i VI wieku brytyjskie tereny opuszczone przez
Rzymian zostały skolonizowane przez trzy plemiona: Jutów, Anglów i Sasów, którzy
zamieszkiwali wcześniej Półwysep Jutlandzki i dzisiejsze północne Niemcy.
- Sasi? - spytał Rufus. - Ci sami?
- Dokładnie. Sasi z Saksonii, nasi zachodni sąsiedzi w średniowieczu byli ich etnicznymi
kuzynami. Musicie jednak pamiętać, \
e w okresie wędrówki ludów całe narody opuszczały swoje
dotychczasowe terytoria i znajdowały nowe siedziby. Słyszeliście pewnie o Wandalach?
- Tak - zawołał Kuba - nasza pani wychowawczyni tak nas nazwała, gdy rozebraliśmy na
części szkielet mrówkojada w gabinecie biologii.
- Ha, ha - zaśmiała się Kasia - wcale się jej nie dziwię. Wandalowie swoje niechlubne miano
zapisali w historii w 455 roku, gdy złupili Rzym i wywiez
li jego skarby do Kartaginy. Ale tak
naprawdę wcześniej mieszkali na terenie dzisiejszej południowej Polski. Być mo\
e krakowska
103
ksiÄ™\
niczka Wanda od nich wzięła swoje imię. Tak czy inaczej po upadku cesarstwa rzymskiego
Wandalowie sprzymierzeni z irańskimi Alanami utworzyli u wybrze\
y Morza Z
ródziemnego
kwitnące państwo. Pozostałością ich władania jest nazwa Andaluzji w południowej Hiszpanii.
- To ciekawe - przyznałem.
- Podobnie powstała nazwa Lombardii w północnych Włoszech i oczywiście nazwa Francji,
nie mówiąc ju\
o Anglii, do której dą\
ę w swojej opowieści. Na razie jednak jesteśmy na
kontynencie. Po burzliwych wydarzeniach V i VI wieku sytuacja zaczęła się powoli klarować. Na
wschodzie pozostało Bizancjum, tereny południowe zajęli w VII wieku Arabowie, na północy dali
o sobie znać Słowianie, a schrystianizowane państwa germańskie stawały się podwaliną zachodniej
cywilizacji. Ten proces osiągnął swój szczytowy punkt w roku 800, gdy potę\
ny król Franków
Karol Wielki został cesarzem. Wydawało się, \
e czas zamieszania bezpowrotnie przeminÄ…Å‚, gdy
wtem na Europę spadło nieszczęście z zupełnie niespodziewanej strony.
- Jakie nieszczęście? - krzyknął Kuba.
- Nie domyślasz się? - wtrącił z uśmieszkiem Rufus. - Chyba nie słuchałeś uwa\
nie pana
Pawła.
Kuba stuknął się demonstracyjnie w czoło.
- Aha, wikingowie! Niech pani opowiada!
- Z
wietnie, ale o nich za chwilkę - Kasia zerknęła w stronę chłopców - tymczasem musimy
wrócić na Wyspy Brytyjskie.
- I tu się zaczyna - powiedział zacierając ręce Jagoda - konik naszej pani magister. Proszę się
nie krępować, pani Kasiu, chłopcy i tak ju\
niemal śpią.
- Wcale nie! - zawołał Rufus. - Słuchamy z uwagą. To co z tymi Anglikami, co z tym Truso?
Kasia poprawiła włosy.
- Anglicy, a raczej ich przodkowie Anglosasi, którzy stopniowo zasiedlili teren współczesnej
Anglii, na dobre zakorzenili się w dawnej celtyckiej kulturze. Z czasem przyjęli chrześcijaństwo z
rąk mnichów irlandzkich. Początkowo tworzyli kilkanaście królestw patrymonialnych. Potem
zostało siedem większych i kilka całkiem malutkich, dlatego okres świetności anglosaskiej zwany
jest okresem  heptarchii , czyli siedmiu królestw. Były to Kent, Northumbria, Wessex, Essex,
Sussex, Mercja i East Anglia. Monarchie te rywalizowały między sobą o władzę, więc mo\
ecie
sobie wyobrazić, \
e nie było wtedy sielanki. Zresztą są to czasy, w których Szekspir umieścił takie
dramaty, jak  Król Lear czy  Lady Makbet , czasy wojen, zdrady i intrygi.
- A\
na swoich długich łodziach przypłynęli wikingowie i poło\
yli kres wszelkim waśniom -
filozoficznie stwierdził Marek Jagoda. - Pamiętam z czasów młodości taki film  Długie łodzie
Wikingów , oglądaliście go?
- Nie - zaprzeczyli chłopcy.
Kasia zachichotała.
- Nie dziwię się, to przedpotopowy film, chyba kręcili go bracia Lumiere.
Jagoda a\
się zatrząsł.
- Nie jest a\
tak stary, pochodzi z lat sześćdziesiątych. Piękny przygodowy obraz i w
technikolorze.
- Wikingowie to ludy północnogermańskie, które od wieków zamieszkiwały Skandynawię i
Półwysep Jutlandzki - Kasia wróciła do tematu za\
egnujÄ…c szykujÄ…cÄ… siÄ™ sprzeczkÄ™. - W epoce
karolińskiej nie mieli ju\
niemal nic wspólnego z ich dalekimi krewnymi z Niemiec czy Anglii.
Były to rolnicze społeczeństwa, które trudne warunki zmusiły do kierowania się surowymi
obyczajami i popchnęły je do grabie\
czych wypraw. Wikingowie w oczach ówczesnych
Europejczyków byli pogańskimi barbarzyńcami. Gdy pod koniec VIII wieku zaczęli pustoszyć
104 [ Pobierz całość w formacie PDF ]